Als je je op en langs de Utrechtse grachten begeeft zal je ze wel eens gezien hebben. En misschien ook niet, want zo opvallend zijn ze ook weer niet. Vanaf straathoogte zie je ze alleen aan de overkant. Het zijn de kleine lantaarnconsoles die aan de voet van de straatlantaarns zijn aangebracht.
Zien er oud uit. Maar zijn ze oud? Nou echt niet. Ze zijn zelfs gloednieuw.
De gemeente Utrecht besloot in 1953 de middeleeuwse grachten en de aanliggende werven grondig te restaureren, samen met het besluit de oude gietijzeren straatlantaarns uit 1875 weer terug te plaatsen. Die straatlantaarns pasten echter niet goed op de werfmuur. Besloten werd de straatlantaarns te stutten met nieuwe te maken consoles, en die consoles vind je dan ook terug onderaan de straatlantaarns aan de werven. Je ziet ze dus niet op straathoogte, tenzij je naar de overkant kijkt.
Vanaf 1953 werden die consoles dus gemaakt en geplaatst, en dat gaat tot op heden door: zo werd in 2013 aan de Zoutmarkt nog een console met de afbeelding van Koning Willem Alexander geplaatst. Het zijn er nu meer dan 330 en je kan al die consoles vinden aan de grachten in de binnenstad. Ze zijn gemaakt van Belgisch blauw hardsteen. Zien er stokoud uit, maar zijn in werkelijkheid piep- en piepjong.
Vind ik het mooi? Ja! De verbeelding van de consoles is vaak afgestemd op de locatie en de Utrechtse geschiedenis. De gemeente Utrecht had er in de jaren ’50 ook voor kunnen kiezen om moderne grijze saaie betonnen draagbalken aan te brengen om de straatlantaarns op hun plek te houden. Dat is niet gebeurd: in plaats daarvan hebben de lantaarnconsoles een historische uitstraling en gaan daarmee op in de middeleeuwse uitstraling van de grachten. Hier en daar hebben de consoles echter wel een hoog Efteling-gehalte, maar daar kijk ik maar overheen.
Tweet