De Stadsmuur in het Zocherpark

      Reacties uitgeschakeld voor De Stadsmuur in het Zocherpark
De middeleeuwse stadsmuur in het Zocherpark. Klik voor groot.

Soms zie je de dingen niet meteen terwijl je er met je neus bovenop staat. Dit is het restant van de middeleeuwse stadsmuur in het Zocherpark, aan de Maliesingel, niet zo gek ver van de Lucasbrug. Zie hier het kaartje op Google Maps.

Als je vanaf de Lucasbrug het Zocherpark inloopt staat de stadsmuur vrijwel meteen aan de rechterkant. Je loopt er eigenlijk zo langs.

Verdedigingswerken

Kaart met rechts de locatie van het Zocherpark/singelgebied te Utrecht. Samengesteld uit data van OpenStreetMap en de Gemeente Utrecht. Kaartje ontworpen door Michiel de Roo en met CC licentie gebruikt op Wikipedia

Die stadsmuur behoorde tot de middeleeuwse stadsverdediging die vanaf het jaar 1122 om de oude binnenstad was aangelegd. In de 17e eeuw raakten deze verdedigingswerken echter verouderd,  het militaire nut verdween en het geheel raakte ietwat in verval.

Pas in de 19e besloot het Utrechtse stadsbestuur het merendeel van de stadsmuren af te breken, op aangeven van de stadsarchitect Jan David Zocher jr (daar heb je hem). Hij stelde voor de verdedigingswerken te slopen en te vervangen voor een parkstructuur om de binnenstad. Het Zocherpark is ook naar hem genoemd.

Daarmee verdwenen de meeste stadsmuren van Utrecht. Deze stadsmuur is echter gebleven en is te vinden in het Zocherpark, ter hoogte van de Nobeldwarsstraat onder het gedruis van het verkeer van de Lucasbrug.

Deze muur bestond oorspronkelijk uit een dikke fundering waarop een schildmuur was gebouwd. Daarbovenop kwamen dan een rij bogen op pijlers. Die bogen zijn hier te zien. De bogen moesten dan de weergang dragen waarop de verdedigers stonden. De bouw van de muur werd begonnen nadat Utrecht in 1122 stadsrechten kreeg en het recht zichzelf te verdedigen. In volle omvang omsloot de muur de middeleeuwse binnenstad. Dit deel werd gebouwd tussen 1577 en 1579.

‘Fietsenrekken’

Toen ik de foto nam in 2017 waren de bogen volgezet met fietsenrekken. In de regel wil ik toevoegingen niet wegshoppen, maar in dit geval vond ik de fietsenrekken zo storend en niet op hun plaats, dat ik deze toch uit het beeld heb verwijderd.  Vergelijk eens de kleurenfoto voordat ik die rekken weghaalde, met de zwartwitte versie.

Even een aanvulling en correctie (schaam schaam): een vriendelijke Utrechter wees mij via de mail (dank!) erop dat die ‘fietsenrekken’ waarschijnlijk meer bedoeld waren om te voorkomen dat er daar illegaal geslapen zou worden. Dat lijkt mij ook logischer. Waarom zouden er daar fietsenrekken moeten staan??

Hoewel ik mij vaag herinner ook zoiets gelezen te hebben, kan ik geen documentatie op internet meer hierover vinden. Ik vraag mij vooral af waarom ik die dingen eigenlijk fietsenrekken moest noemen.

Misschien omdat er aan een ‘rek’ een fietsenketting hangt? Of misschien omdat ik zelf in een gewoon bed slaap en slapen in een stadsmuur gewoon niet in mijn gedachten voorkomt?

De foto maakte ik uiteindelijk zwartwit. Gewoon, omdat het kan. Omdat ik dat mooier vond.